ลูกขาลาย จากผื่นแพ้แมลงกัดต่อย คันเกาจนนอนไม่หลับ บทความนี้มีวิธีแก้ขาลายจากรอยดำจากยุงกัด
เด็กบางคนเวลาถูกแมลงกัดต่อย ไม่ว่าจะเป็นยุงกัด มดกัด หรือเห็บหมัดกัด จะมีผื่นตุ่มนูนแดง มักมีตุ่มน้ำใสอยู่ตรงกลาง แต่ถ้าเกานานๆ กลายเป็นตุ่มนูนขนาดใหญ่เรื้อรัง (Prurigo nodularis) จะมีรอยเกา แผลตกสะเก็ด และติดเชื้อแบคทีเรีย เป็นแผลพุพอง มีน้ำเหลืองซึม หรือ น้ำเหลืองไม่ดี ตามมาดังเช่นรูปด้านบน ตำแหน่งของผื่น ถ้าเป็นยุงกัดมักอยู่บริเวณแขนขานอกร่มผ้า แต่ถ้าเป็นมดหรือหมัดกัดอาจ พบในบริเวณร่มผ้าได้ โดยเฉพาะถ้าเป็นหมัดกัดจะพบ 2-3 ตุ่มอยู่เรียงกัน
ทำไมบางคนแพ้ บางคนไม่แพ้?
เวลาถูกแมลงกัดต่อยจะเกิดปฏิกิริยาที่ผิวหนังต่อพิษและน้ำลายของแมลงที่กัดปฏิกิริยาระยะแรกเกิดจากสาร histamine, serotonin และ kinin แต่ระยะต่อมาจะเกิดปฏิกิริยาจากระบบภูมิคุ้มกันต่อส่วนที่เป็นโปรตีนของพิษและน้ำลายของแมลง ซึ่งปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกัน นี้เกิดขึ้นในบางคนเท่านั้น ไม่ได้เกิดกับทุกคน
รักษายังไง?
ทายาลดการอักเสบ เช่น สเตียรอยด์ที่มีฤทธิ์ปานกลาง เช่น 0.1 % Triamcinolone cream, Betamethasone cream, Mometasone cream หรือกลุ่มที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ เช่น ยาทา calcineurin inhibitor ยาทาอื่นๆ ช่วยลดอาการคัน เช่น ยาหม่อง น้ำมันยูคาลิปตัส ถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ลักษณะเป็นแผลพุพอง น้ำเหลือง หนองซึม ให้ทาด้วยยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น mupirocin ointment หรือ fucidic acid cream และทานยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น ยา cloxacillin, cephalexin หรือ erythromycin กรณีที่แพ้ยากลุ่ม penicillin อ่านเพิ่มเติมเรื่องแผลติดเชื้อแบคทีเรีย…
ลูกขาลาย ทำยังไงดีกับรอยดำ?
รอยดำ ขาลาย จากผื่นแพ้แมลงกัดต่อยสามารถหายได้เอง แต่ใช้เวลาหลายเดือน และต้องป้องกันไม่ให้ถูกกัดเพิ่ม ทางเลือกเพิ่มเติมคือ โลชั่นที่มีส่วนผสมของชะเอมเทศ (licorice) สามารถช่วยลดการอักเสบจากผื่นแพ้แมลงกัดต่อยได้แล้ว สาร glabridin ในชะเอมเทศยังช่วยลดรอยดำ ขาลาย ให้จางเร็วขึ้นได้อย่างไรก็ตาม การหลีกเลี่ยงและป้องกันเป็นสิ่งสำคัญที่สุด เช่น สวมเสื้อผ้าแขนขายาว ยาทากันยุง สเปรย์ตะไคร้หอม มุ้งลวด เพราะยุงเป็นพาหะนำโรคไข้เลือดออกได้
ปัญหาผิวลูกน้อยปรึกษาคุณหมอผิวหนังเด็กฟรี
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ รพ. พญาไทศรีราชา