ผื่นผ้าอ้อม (Diaper dermatitis) มีลักษณะเป็นอย่างไร?
ผื่นผ้าอ้อม จะมีลักษณะเป็นผื่นแดง ถ้าเป็นมากอาจมีรอยถลอก มีตุ่มน้ำ ตุ่มหนองได้ ผื่นมักเริ่มจากส่วนที่สัมผัสผ้าอ้อม เช่น บริเวณอวัยวะเพศ ท้องน้อย ต้นขาด้านใน และก้น ช่วงแรกยังไม่มีผื่นบริเวณซอกขาหนีบ แต่เมื่อผื่นมากขึ้นเรื่อยๆ ก็จะเป็นผื่นทั่วบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อม
ตัวอย่างผื่นผ้าอ้อมในเด็ก
จะมักเกิดในบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อม พบได้บ่อยในเด็กทารกและเด็กเล็กที่ยังใช้ผ้าอ้อมอยู่
ทำไมลูกจึงเป็น ผื่นผ้าอ้อม?
เกิดจากการสัมผัสสารระคายเคืองจากปัสสาวะและอุจจาระเป็นเวลานาน ซึ่งในปัสสาวะจะมีความเป็นด่างต่อผิวหนัง ส่วนอุจจาระนั้นมีน้ำย่อยปนออกมาด้วยทำให้ระคายเคืองต่อผิวบอบบางของทารก ร่วมกับความอับชื้น การเสียดสี ทำให้ผิวหนังเปื่อย เป็นผื่นอักเสบขึ้นมา
ผื่นผ้าอ้อม รักษาอย่างไร?
ขึ้นกับความรุนแรงของผื่น ถ้าผื่นเล็กน้อยควรทาโลชั่น หรือครีมเคลือบผิว เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวหนังสัมผัสปัสสาวะอุจจาระโดยตรง แต่ผื่นอักเสบปานกลางถึงอักเสบมากควรใช้ยาทาสเตียรอยด์อ่อนๆ เช่น 1% hydrocortisone
ในบางกรณีอาจมีการติดเชื้อรา หรือแบคทีเรียแทรกซ้อนร่วมด้วย ก็ต้องให้ยาฆ่าเชื้อตามเชื้อที่ตรวจพบ เช่น ยาฆ่าเชื้อราได้แก่ Clotrimazole, ketoconazole, ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้แก่ fusidic acid, mupirocin ointment
ผื่นผ้าอ้อม ป้องกันได้อย่างไร?
ดูแลผิวบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อมให้สะอาดไม่อับชื้น ลดการใช้ผ้าอ้อม ควรล้างทำความสะอาดทันทีที่ถ่ายอุจจาระ เพราะอุจจาระมีน้ำย่อยที่กัดผิว ถ้าใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปควรเลือกชนิดที่ดูดซับน้ำปัสสาวะได้ดี เปลี่ยนผ้าอ้อมทันทีที่ปัสสาวะเต็ม ทาโลชั่น หรือครีมป้องกันผื่นผ้าอ้อมทุกครั้งหลังล้างทำความสะอาดหรือเปลี่ยนผ้าอ้อม การใช้ทิชชูเปียกควรเลือกชนิดอ่อนโยนไม่มีน้ำหอม
ครีมทาผื่นผ้าอ้อม หรือทาแป้ง อะไรดีกว่า?
จากการวิจัยพบว่าการทาโลชั่น หรือครีมป้องกันผื่นผ้าอ้อมได้ผลดีกว่าการทาแป้งทั้งในด้านการป้องกันและรักษาผื่นผ้าอ้อม การทาแป้งนั้นถ้าเกลี่ยเนื้อแป้งไม่ดีจะทำให้เนื้อแป้งจับตัวเป็นก้อน เมื่อถูกความชื้นจะเสียดสีกับผิวหนังทำให้มีแผลถลอกได้ การสูดละอองแป้งที่มีส่วนผสมของทัลคัม (talcum) เข้าปอดเป็นเวลานานทำให้เป็นโรคปอดเรื้อรังได้ จึงควรหลีกเลี่ยงการทาแป้งใกล้จมูกและปาก นอกจากนี้ แป้งทัลคัมอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งรังไข่ในเพศหญิงได้
บทความโดย
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ แพทย์ผิวหนังเด็ก
โรงพยาบาลพญาไทศรีราชา
ปัญหาผิวลูกน้อยปรึกษาคุณหมอผิวหนังเด็กฟรี
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ รพ. พญาไทศรีราชา
ผลิตภัณฑ์แนะนำ
