ลูกขาลาย จากผื่นแพ้แมลงกัดต่อย คันเกาจนนอนไม่หลับ บทความนี้มีวิธีแก้ขาลายจากรอยดำจากยุงกัด
เด็กบางคนเวลาถูกแมลงกัดต่อย ไม่ว่าจะเป็นยุงกัด มดกัด ตัวเรือดกัด (bed bug) หรือเห็บ, หมัดกัด จะมีผื่นตุ่มนูนแดง มักมีตุ่มน้ำใสอยู่ตรงกลาง แต่ถ้าเกานานๆ กลายเป็นตุ่มนูนขนาดใหญ่เรื้อรัง (Prurigo nodularis) จะมีรอยเกา แผลตกสะเก็ด และติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน เป็นแผลพุพอง มีน้ำเหลืองซึม (หรือบางท่านอาจเข้าใจผิด เรียกว่า ” น้ำเหลืองไม่ดี ” ซึ่งแท้จริงแล้วเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไม่ได้เกิดจากระบบน้ำเหลืองในร่างกายไม่ดี หรือน้ำเหลืองเสียแต่อย่างใด) ตามมาดังเช่นรูปด้านบน ตำแหน่งของผื่น ถ้าเป็นยุงกัดมักอยู่บริเวณแขนขานอกร่มผ้า แต่ถ้าเป็นมดหรือหมัดกัดอาจ พบในบริเวณร่มผ้าได้ โดยเฉพาะถ้าเป็นหมัดกัดจะพบ 2-3 ตุ่มอยู่เรียงกัน
ทำไมบางคนแพ้ บางคนไม่แพ้ ?
เวลาถูกแมลงกัดต่อยจะเกิดปฏิกิริยาที่ผิวหนังต่อพิษ และน้ำลายของแมลงที่กัด ปฏิกิริยาระยะแรกเกิดจากสาร histamine, serotonin และ kinin แต่ระยะต่อมาจะเกิดปฏิกิริยาจากระบบภูมิคุ้มกันต่อส่วนที่เป็นโปรตีนของพิษและน้ำลายของแมลง ซึ่งปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกัน นี้เกิดขึ้นในบางคนเท่านั้น ไม่ได้เกิดกับทุกคน
รักษายังไง?
ควรพบแพทย์ผิวหนังเด็กเพื่อประเมินอาการ ถ้าอาการเล็กน้อยไม่รุนแรง สามารถทาบาล์มที่มีสารสกัดจากธรรมชาติที่ช่วยบำรุงผิวหลังแมลงกัดต่อย กรณีที่ผื่นอักเสบมากแพทย์จะพิจารณาให้ทายาลดผิวหนังอักเสบตามความเหมาะสม เช่น สเตียรอยด์ที่มีฤทธิ์ปานกลาง หรือกลุ่มที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ เช่น ยาทา calcineurin inhibitor ยาทาอื่นๆ ช่วยลดอาการคัน เช่น ยาหม่อง น้ำมันยูคาลิปตัส ถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ลักษณะเป็นแผลพุพอง น้ำเหลือง หนองซึม ให้ทาด้วยยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น mupirocin ointment หรือ fucidic acid cream และรับประทานยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียตามแพทย์สั่ง อ่านเพิ่มเติมเรื่องแผลติดเชื้อแบคทีเรีย…
ลูกขาลาย ทำยังไงดีกับรอยดำ?
รอยดำ ขาลาย จากผื่นแพ้แมลงกัดต่อยสามารถหายได้เอง แต่ใช้เวลาหลายเดือน และต้องป้องกันไม่ให้ถูกกัดเพิ่ม ทางเลือกเพิ่มเติมคือ บาล์มที่มีส่วนผสมของชะเอมเทศ (licorice) และน้ำมันจากเมล็ดโรสอิป (rosehip oil) โดยชะเอมเทศ (licorice) สามารถช่วยลดการอักเสบจากผื่นแพ้แมลงกัดต่อยได้แล้ว สาร glabridin ในชะเอมเทศ และวิตามินซีในน้ำมันจากเมล็ดโรสอิป (rosehip oil) ยังช่วยลดรอยดำ ขาลาย ให้จางเร็วขึ้นได้
อย่างไรก็ตาม การหลีกเลี่ยงและป้องกันเป็นสิ่งสำคัญที่สุด เช่น สวมเสื้อผ้าแขนขายาว อยู่ในห้องที่มีมุ้งลวด ใช้ยาทากันยุง หรือทาโลชั่นป้องกันยุงกลิ่นตะไคร้หอมและดอกเจอเรเนียม ผสมน้ำมันถั่วเหลืองสำหรับเด็กผิวแพ้ง่าย เพราะยุงเป็นพาหะนำโรคต่างๆ เช่น ไข้เลือดออก ไข้ปวดข้อยุงลาย ไข้สมองอักเสบ JE ได้
ปัญหาผิวลูกน้อยปรึกษาคุณหมอผิวหนังเด็กฟรี
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ รพ. พญาไทศรีราชา
ผลิตภัณฑ์ที่แนะนำ
