ผื่น Dyshidrosis หรือ ผื่นผิวหนังอักเสบชนิดตุ่มน้ำใสที่ข้างนิ้วมือนิ้วเท้า ฝ่ามือฝ่าเท้ายิ่งเกายิ่งคัน รักษาต้องทายาอะไร ? ทำไมไม่หายสักที ! บทความนี้มีคำตอบ
ผื่น Dyshidrosis หรือ Dyshidrotic eczema หรือ Pompholyx เป็นผื่นผิวอักเสบชนิดหนึ่ง มีผื่นตุ่มน้ำใสขึ้นที่ฝ่ามือ ฝ่าเท้า มักพบได้บ่อยในคนที่เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ผิวแพ้ง่าย
ผื่น Dyshydrosis สาเหตุมาจากอะไร ?
ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจเกิดจากหลายปัจจัยเป็นตัวกระตุ้น ได้แก่
- เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- สัมผัส หรือรับประทานสารก่อภูมิแพ้ชนิดสัมผัส (contact allergen) โดยเฉพาะโลหะ เช่น นิกเกิล หรือโคบอลท์
- สัมผัสสารระคายเคือง สารเคมี น้ำยาทำความสะอาด น้ำยาล้างห้องน้ำ
- ติดเชื้อราที่ผิวหนังบริเวณอื่น
- ได้รับสารเซรั่มทางเส้นเลือด (intravenous immunoglobulin)
- มีเหงื่อออกมากที่ฝ่ามือ ฝ่าเท้า
- ถูกแสงแดด, แสง UV เป็นเวลานาน
ลักษณะผื่นเป็นอย่างไร?
มักเริ่มจากอาการคันที่ผิวหนังก่อน และมีผื่นตุ่มน้ำใสขนาดเล็กขึ้นเป็นกลุ่มอยู่ลึกใต้ผิวหนัง คล้ายเม็ดสาคู หรืออาจรวมกันเป็นตุ่มน้ำใสขนาดใหญ่ก็ได้ มักเป็นบริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า และด้านข้างของนิ้ว เป็นพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง เท่าๆ กัน ผื่นจะมีอาการคันมาก หรืออาจรู้สึกแสบได้ อาจเกาจนตุ่มน้ำใสแตกออกมีน้ำเหลืองซึม ถ้าตุ่มไม่ถูกเกาจนแตกต่อมาผื่นจะค่อยๆ ยุบลง แห้ง และลอกออกในเวลาประมาณ 2-3 สัปดาห์ อาการผื่นจะเป็นๆ หายๆ
ผื่น Dyshidrosis วิธีรักษา?
ควรพบแพทย์ผิวหนังเด็กเพื่อประเมินอาการ ถ้าผื่นเป็นเล็กน้อยสามารถหายได้เอง แต่ถ้าเป็นมากให้ประคบด้วยผ้าก๊อซชุบน้ำเกลือสะอาด ครั้งละ 15 นาที วันละ 3 ครั้ง และทาด้วยยาสเตียรอยด์ที่มีฤทธิ์ปานกลางจนถึงแรง (ในบางกรณีที่ผื่นรุนแรงมากแพทย์อาจให้รับประทานยากลุ่มสเตียรอยด์ระยะสั้น) ถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรียให้ทายาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น mupirocin หรือ fucidic acid ointment หรือรับประทานยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียร่วมด้วย ตามแพทย์สั่ง และหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นผื่นดังกล่าวข้างต้น
จะหายเมื่อไหร่ ?
ผื่นจะเป็นๆ หายๆ ได้หลายครั้ง อาจนานหลายเดือน หรือหลายปีแล้วจะค่อยๆ ดีขึ้น
บทความโดย
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ แพทย์ผิวหนังเด็ก
โรงพยาบาลพญาไทศรีราชา
ปัญหาผิวลูกน้อยปรึกษาคุณหมอผิวหนังเด็กฟรี
นพ. ณัฐพล ธรรมสกุลศิริ
รพ. พญาไทศรีราชา
